Zatrucia zwierzgt ziemniakami i lekarstwami

Bardzo często słyszymy o zatruciach ludzi rozmaitymi artykułami spożywczymi, np. mięsem, kiełbasą, rybą itd. W gazetach szeroko rozpisują o takich wypadkach i ostrzegają przed niebezpie­czeństwem rozmaitych zatruć artykułami spożywczymi. Słyszymy również o zatruciach zwierząt, chociaż nie tak często, jak to bywa w wy­padkach z ludźmi. Jednak, gdyby wszystkie wypadki zatrucia zwierząt były notowane w prasie, to by niejeden rolnik przeraził się ogromną ich ilością. Zatrucia zwierząt mogą być spowodo­wane rozmaitymi przyczynami. Najczęściej następuje to przez skarmia­nie trującej paszy, a zdarza się tym częś­ciej, im bardziej zaniedbane są warunki hi­gieniczne i zasady racjonalnego żywienia. W miesiącach maju i czerwcu każdego roku bardzo dużo mamy do czynienia z za­truciem koni, spowodowanym skarmianiem pokiełkowanych ziemniaków W lecie obserwujemy zatrucie, które - występuje przy karmieniu zieloną hreczką w czasie jej kwitnienia i gdy zwierzęta są wystawione na działanie słońca. W jesieni są częste zatrucia łubinem przy spasaniu ziarna, słomy lub wymiotów z łubinu. W okresie zimowym częste są wypadki zatrucia przez skarmianie paszy kupnej fał­szowanej, albo przy karmieniu odpadkami przemysłowymi, jak makuchy, wytłoki itd., które nie odpowiednio przechowane łatwo się psują i zatruwają organizm zwierząt. Obecnie jest na czasie sprawa zatrucia ziemniakami i dlatego nad nią nieco dłużej się zatrzymamy. Każdy gospodarz pozostawia na zimę większą ilość ziemniaków z takim oblicze­niem, aby wystarczyło jak najdłużej, bodaj do początków lata. Polska pod względem wytwórczości ziem­niaków znana jest na całym świecie, gdyż wytwarza ich rocznie 250 milionów kwintali. Z tego około 100 milionów kwintali prze­znacza się na spasanie inwentarzem. Ziemniaki spasa się albo na świeżo, albo parowane, suszone lub kiszone. Najczęściej jednak są spasane ziemniaki surowe. Krowom najkorzystniej jest dawać ziem­niaki surowe, dobrze opłukane. Koniom zaś poprzednio dobrze opłukane, a po tym uparowane. Konie nie powinny dostawać ziemniaków więcej niż 4 — 5 kg dziennie, a na raz najwyżej 2 — 3 kg. Zwracam uwagę na dobre płukanie ziem­niaków, gdyż źle opłukane zanieczyszcza­ją żołądek i jelita zwierząt i wywołują bóle zwane kolkami, które często powodują śmierć. Prawda, karmienie ziemniakami wywo­łuje u koni większe pocenie się, ale to nie jest szkodliwe. Pocenie się ułatwia bowiem usuwanie produktów zmęczenia, a więc przynosi koniowi pożytek. Większe dawki niż 5 kg dziennie osła­biają u koni zdolność trawienia, powodują niepożądane fermentacje w jelitach, które mogą doprowadzić do ciężkich kolek, a na­wet spowodować śmierć. Małe dawki ziemniaków, nie przekra­czające 4—5 kg dziennie, pozwolą na zao­szczędzenie owsa, a koniowi nadadzą pożą­dane zaokrąglenie. Ziemniaki jednak działają lekko prze-czyszczająco. Aby zapobiec temu należy do­dawać do nich bobiku, łubinu słodkiego lub odgoryczonego. Dodatek tych pasz, zawie­rających dużą ilość składników azotowych, nie dopuszcza do obniżenia strawności pa­szy, jakie wywołałoby paszenie nadmierną ilością ziemniaków, zawierających dużo wę­glowodanów. Jakkolwiek ziemniaki w żywieniu zwie­rząt mają doniosłe znaczenie, to jednak mo­gą jednocześnie być paszą tru­jącą. Trujące działanie ziemniaków występu­je na wiosnę i latem, kiedy są one pokieł­kowane, nadgniłe, spleśniałe lub zepsute. Pokiełkowane ziemniaki zawierają truciznę zwaną solaniną. Ziemniaki pokiełkowane, a w dodatku nadpsute zawierają soilaniny więcej. Zatrucie następuje po zjedzeniu przez zwierzę pokiełkowanych ziemniaków. Sola­niną zostaje wchłonięta przez błony śluzowe przewodu pokarmowego i zatruwa organizm. Solanina działa trująco nie jednakowo na każde zwierzę. U zwierząt, u których błona śluzowa jest nieuszkodzona, solanina wchła­niana jest trudno, albo wcale. Tak np. w je­dnej stajni, w której jest dużo koni, niektóre z nich są mniej wrażliwe na pokiełkowane ziemniaki i bez szkody mogą zjadać dość dużą ich ilość, inne zaś po zjedzeniu nawet malej ilości odczuwają bóle, oglądają się na boki, stękają, pokładają się, tarzają itd., do­stając powszechnie znanej choroby — kolki. Bóle te oznaczają, że solanina działa draż­niąco i wywołuje zapalenie przewodu po­karmowego. Niezależnie od tego solanina powoduje rozkład krwi, tzw. hemolizę i wywołuje po­rażenia nerwowe. U krów solanina powoduje zmniejszenie mleczności, a nawet może wywołać ronie­nie. Objawy zatrucia ziemniakami mogą wystąpić pod różnymi postaciami, a mianowi­cie: w postaci żołądk.owo - jeli­towej, przy której występuje zapalenie błon śluzowych jelit, wzdęcie, ślinienie, bie­gunka, a czasem pryszcze jamy gębowej, jak przy pryszczycy. Os'. ra forma zapalenia błon śluzowych przewodu pokar­mowego może doprowadzić po 2—3 dniach do śmierci. postać n.erwowa objawia się drżeniem, drgawkami, sennością, zatacza­niem się itp. Czesio nerwowa postać zatru­cia po 1—2 dniach prowadzi do śmierci. 3) postać skórna, przy której obok zaburzeń żołądkowo-jelitowych wy- stępują pęcherzyki (wypryski) i strupy na kończynach. Schorzenie to znane jest pod nazwą grudy ziemniaczanej lub wywarowej. Podobne wypryski mogą ukazać się również koło ogona, odbytu, wymienia itd.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”