Rolnictwo
Państwowy Bank Rolny wobec drobnego rolnictwa
Drobny rolnik pragnie niejednokrotnie korzystać z kredytu na prowadzenie swego warsztatu. Nawet dobre, dochodowe gospodarstwo rolne wymaga w okresie przednówkowym nakładów, na które brak jest zazwyczaj w tym czasie rolnikowi własnej gotówki. Jeszcze bardziej daje- się odczuwać potrzeba przypływu kapitału, gdy zachodzi konieczność postawienia lub odnowienia budynków gospodarskich, zakupu lub uzupełnienia inwentarza żywego czy martwego, naprawy strat wyrządzonych klęskami gradobicia, ognia itp. Większej jeszcze sumy pieniędzy potrzeba rolnikowi, gdy chce on kupić ziemię. Instytucją, która udziela gospodarzom wiejskim różnego rodzaju pożyczek jest Państwowy Bank Rolny, posiadający na terenie całego kraju 13 oddziałów. Z bezpośrednio przez Bank rozprowadzonych kredytów korzysta około sześćset tysięcy rolników. Z grubsza oceniając, można uznać, iż mniej więcej v co piąty rolnik w Polsce jest klientem Banku. Poza tym wielu jeszcze rolników korzysta z kredytów pochodzących z Banku Rolnego, a rozprowadzonych za pośrednictwem miejscowych instytucyj pożyczkowych, jak Gminne Kasy Pożyczkowo-Oszczędnościowe, Spółdzielnie Kredytowe i Komunalne Kasy Oszczędności. Należy tu podkreślić, iż pośrednictwo to dotyczy większości kredytów krótko i średnioterminowych dla drobnych gospodarstw rolnych. Dostarczanie drobnym rolnikom takich kredytów za pośrednictwem lokalnych instytucyj kredytowych powodowane jest głównie względami następującymi: kredytobiorca-rolnik ma bez porównania łatwiejszy, prędszy, a przez to i tańszy dostęp do tych instytucyj we własnym powiecie, czy nawet gminie, nie potrzebuje się narażać na koszt i stratę czasu jazdy do większych miast, gdzie znajdują się oddziały Banku. W związku z tym wszelkie podania i zapytania o kredyty, które rolnik uzyskuje od miejscowych instytucyj kredytowych, należy kierować wyłącznie do tych instytucyj. Do ważniejszych kredytów krótko i średnioterminowych udzielanych drobnym rolnikom za pośrednictwem miejscowych instytucyj należą: 1) kredyt zaliczkowy pod zastaw zbóż; 2) kredyt na zakup siewników; 3) kredyt na budownictwo wiejskie; 4) kredyt na cele ogólne, tj. na bieżące potrzeby gospodarstwa; 5) różne kredyty specjalne — rozprowadzane są wśród rolników na szczególne potrzeby, np. dla gospodarstw dotkniętych pożarem lub suszą. 0 bliższe informacje w sprawie powyższych pożyczek drobny rolnik musi się zwracać nie do oddziałów Banku, a do miejscowych instytucyj kredytowych. Do najważniejszych kredytów średnioterminowych, udzielanych drobnym rolnikom bezpośrednio przez oddziały Banku, należą: kredyt na zakładanie sadów handlowych i kredyt na zakładanie przechowalni owoców. Jak już powiedziano na wstępie, rolnik ma jeszcze szereg innych potrzeb (np. kupno ziemi, postawienie budynków), po zaspokojeniu których korzyści osiągnięte przez gospodarstwo rozkładają się na długie lata. Na tego rodzaju potrzeby Bank rozprowadza kredyty długoterminowe bezpośrednio przez swoje oddziały. Do kredytów tych należą: 1) kredyty z Funduszu Obrotowego Reformy Rolnej dla uczestników scalenia gruntów — głównie na przeniesienie i wzniesienie zabudowań na nowych koloniach i urządzenie studzien; i dla nabywców działek, powstałych z parcelacji ziemi państwowej — na zabudowania; podania o tego rodzaju kredyty składane być muszą przez rolników za pośrednictwem starostw; 2) kredyty na kupno ziemi wyłącznie z parcelacji zatwierdzonej przez starostwo udzielane w 4%% listach zastawnych na lat 40. Pożyczki te muszą być zabezpieczone na pierwszym miejscu hipoteki. Mogą się o nie ubiegać tylko nabywcy działek pod warunkiem, że sprzedawca gruntu złoży uzyskane listy zastawne do depozytu w Państwowym Banku Rolnym, skąd nie mogą być podjęte bez zgody Banku przez lat 10. Gdy mowa o kupnie gruntu, należy przestrzec zainteresowanych rolników przed kupnem lub sprzedażą gruntów obciążonych kredytem Państwowego Banku Rolnego, bez uzyskania jego zgody na tę tranzakcję. Sprzedawca bowiem, odstępujący część własnej ziemi nic zwalnia się od obowiązku spłacania pożyczki, obciążającej całe gospodarstwo. Nabywca zaś PAŃSTWOWA SZKOŁA PRZYSPOSOBIENIA ROLNICZEGO W KLEMENTOWICACH poczta i stacja kolejowa Klementowice, pow. Puławy przyjmuje podania kandydatów na kurs rozpoczynający się 15-go stycznia 1939 roku. Przyjmowana jest młodzież męska w wieku od 17 do 24 lat z ukończonymi 4 kl. szkoły powszechnej. Nauka trwa 11-cie miesięcy. Program obejmuje wszystkie działy produkcji rolniczej, wychowanie obywatelskie, religię, przedmioty ogólnokształcące, przysposobienie wojskowe i wychowanie fizyczne. Szkoła mieści się w nowoczesnych nowowybudo-wanych budynkach i posiada własne gospodarstwo. Nauka jest bezpłatna. Wpisowe 5 zł, opłata za świadectwo 5 zł. Opłata za internat 25 zł miesięcznie. Dla niezamożnych wzorowych uczniów szkoła posiada częściowe stypendia. Bliższych informacji udziela Kierownictwo Szkoły, j może nie wiedzieć, jakie długi ciążą na kupionej przez niego ziemi; 3) kredyty na kupno ziemi z majątków Państwowego Banku Rolnego udzielane są drobnym rolnikom za zabezpieczeniem hipotecznym do wysokości połowy należności za kupione działki. Kredyt ten udzielany jest na lat 40 przy oprocentowaniu 4M>% rocznie; 4) Bank nie tylko udziela kredytu na kupno ziemi, ale również dąży do tego, aby skutkiem zbytniego rozdrobnienia gospodarstw nie powstawały warsztaty rolne tak małe, które nie mogą wyżywić właściciela i jego rodziny. Dlatego przez parę ostatnich lat rozprowadzano pożyczki na spłaty rodzinne zabezpieczone hipotecznie o bardzo niskim oprocentowaniu, bo wynoszącym zaledwie 1 % o okresie spłaty 10, 15, 20 lub 25-letnim. Obecnie Bank już nie przyjmuje podań o te pożyczki, gdyż brak na to funduszów. Jest rzeczą niezmiernie ważną, aby uzyskany przez rolnika kredyt był należycie wykorzystany. Lekkomyślne wydatkowanie pieniędzy pożyczonych na cel odmienny od tego, na jaki była pożyczka udzielona, mści się dotkliwie na samym rolniku. Jeżeli np. pożyczkę • udzielono na jakieś nakłady gospodarcze podnoszące dochodowość gospodarstwa rolnego, a rolnik użyje jej na bieżące wydatki, choćby nawet bardzo pilne, to zachodzi poważne niebezpieczeństwo, iż gdy nadejdą terminy spłat rolnik nie będzie w stanie wygospodarować takiego dochodu, aby pokryć swoje zobowiązania, gdyż dochodowość gospodarstwa nie uległa zwiększeniu. 1 przeciwnie, jeżeli pożyczka zaciągnięta na okres krótki zostanie użyta na nakłady gospodarcze, których korzyści wystąpią dopiero w przyszłości, to w terminie spłaty kredytu rolnik może stać się niewypłacalnym. Niewy-wiązanie się rolnika z zobowiązań wobec instytucji, która mu daje kredyt, pociąga za sobą nie tylko zamknięcie na przyszłość możliwości starań o inne pożyczki, ale i kroki egzekucyjne. Nie należy też zapominać, iż rolników potrzebujących kredytu jest wielu więcej, niż odpowiednich sum, którymi Bank dysponuje na ten cel. Z tego względu musi Bank zawsze brać pod uwagę, czy zabezpieczenie pożyczki jest naprawdę gospodarczo uzasadnione, jako też, czy dany klient odpowiada dostatecznie zarówno materialnie, jak i moralnie za swoje zobowiązania — czy jest naprawdę solidnym i przezornym gospodarzem. Dopiero jedynie tacy klienci mogą się stać dłużnikami Banku.
“ Serwis poświęcony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam głęboką nadzieje, że zawarte tutaj rady, znajdą zastosowanie w rolnictwie teraźniejszym.”