Policzmy siÄ™!

Od niedawna, bo zaledwie około 25 lat istnieją w Polsce organizacje młodzieży wiejskiej. Szerszy ich rozwój liczebny nale­ży liczyć dopiero od roku 1926-—1928. Jed­nak dużym i ładnym dorobkiem pracy może się już poszczycić zorganizowana młodzież wiejska, pomimo że prawie zawsze pracuje w trudnych warunkach. Brak środków fi­nansowych, brak koniecznych pomocy, trud­ność korzystania z wyżej zorganizowanego szkolnictwa, brak własnych wykształconych przodowników, rozbicie i walki organizacyj­ne — oto niektóre trudności z jakimi mło­dzież wiejska się boryka. A pracuje na za­sadach dobrowolnych, ochotniczych. Wierzy, że tylko własnym wysiłkiem, własną głową i rękami potrafi stworzyć lepszą dolę chło­pa polskiego. Przygotowuje się do życia wszechstronnie przez samokształcenie, któ­re prowadzi z ambicją i uporem. Coraz częściej, i słusznie, pisze się i mó­wi o „ruchu młodzieży wiejskiej". W ciągu ostatnich 12 lat wypracowano zasady i me­todę Przysposobienia Rolniczego. Zdobyło ono na wsi, jak to się mówi, prawo obywa­telstwa. A to też, między innymi, poważny dorobek organizacyj młodzieżowych. Trzeba zaznaczyć dodatni objaw samopomocy mło­dzieży. W ochotniczych szeregach stają wy­chowankowie PR, wychowankowie szkół rolniczych, uniwersytetów ludowych, poma­gają młodszym kolegom, współpracują z ze­społami jako przodownicy, lustratorzy spo­łeczni itp. Tu leżą, moim zdaniem, możli­wości szerokiego rozwoju PR. Słyszy się ostatnio o konieczności upow­szechnienia Przysposobienia Rolniczego. Są nawet myśli, czyby nieuzależnić prawa obej­mowania gospodarstwa od skończenia szko­ły rolniczej lub PR. Tak, jak to dawno już jest w rzemiośle czy przemyśle. Pan Minister Rolnictwa. Juliusz Ponia­towski zaznaczył tego roku w Sejmie, że „stoimy na progu zagadnienia powszechnoś­ci PR w Polsce". Warto więc przejrzeć co i jak zrobiono dotychczas, wyciągnąć odpo­wiednie wnioski, zastanowić się nad potrze­bami i możliwościami rozwoju PR, odkryć przyczyny hamujące rozrost, pomyśleć, jak­by się dało je usunąć. Tego roku wszyscy, każda organizacja młodzieżowa, każdy zespół i uczeń PR, każdy instruktor czy inspenkter PR, musimy solidnie popracować nad zagadnieniem — rozszerzamy Przysposobienie Rolnicze! Weźmy więc pod rozwagę te cyfry i ze­stawienia, jakie podaję niżej. Będą one mo­że nudne, ale cóż, kiedy mówią dużo, trze­ba się więc im przyjrzeć. Ideałem byłoby, gdyby każdy młody go­spodarz czy gospodyni posiadał tzw. „cen­zus", tzn. wykształcenie rolnicze. Corocznie młodzi obejmują w Polsce około 115 tysięcy gospodarstw — a więc 230 tysięcy młodzie­ży powinno kończyć rocznie szkoły rolnicze i PR. Mamy ogółem 40.446 gromad wiej­skich — w każdej więc powinna być orga­nizacja młodzieżowa i PR. A czy tak jest? Młodzieży wiejskiej w wieku od lat 17 do 25 jest ogółem około 6 milionów, z tego do organizacyj młodzieżowych należy dziesiąta część, tj. 600 tysięcy, zorganizowana w oko­ło 24 tysiącach ogniw, tj. kół młodzieżowych stowarzyszeń, oddziałów itp. Wygląda na to, że co druga gromada posiada organizację młodzieżową. Tak jednak nie jest, zaledwie cc trzecia gromada, gdyż liczne są wypadki, że w jednej wsi jest kilka organizacyj, a w są­siedniej nie ma żadnej. Tego roku Przysposobienie Rolnicze pro-ogniw, 70 tysięcy uczniów. W roku ubiegłym wytrwało 7.139 zespołów, 47,756 uczniów, w 5.216 gromadach. Szkoły rolnicze kończy rocznie około 6 tysięcy młodzieży. Czy wszyscy wytrwają w pracy? Ilu skoń­czy III stopień sprawności rolniczej? Liczy­my, że wytrwa w PR około 7J_> tysiąca ogniw, składających się z 70 tysięcy uczniów. W roku ubiegłym wytrwało 7.139 zespołów, 47,756 uczniów, w 5.216 gromadach. Szkoły rolnicze kończy rocznie około 6 tysięcy mło­dzieży. Czy wszyscy wychowankowie PR i szkół rolniczych obejmą gospodarstwa? Powinni. Jak daleko jesteśmy od postawionego ide­ału? Pomyślcie, policzcie sobie i wyciągnij­cie z tych rozważań właściwe wnioski. W moim przekonaniu, po 3—5 latach usilnej pracy powinniśmy być bliscy rozwiązania zagadnienia „powszechności" oświaty rolni­czej. Już dziś jest szereg powiatów, gdzie pracuje ponad 100 zespołów, 800 uczniów PR. Przyjrzyjmy się zestawieniu liczbowemu rozwoju akcji PR. Rok Rozpoczęło pracę Zakończy] o pracę trwaniò zespołów uczniów zespołów uczniów 1926 35 202 7 41 20 1927 135 797 89 53 S 67 1928 1.833 10.977 1.493 8.961 80 1929 7010 52.182 3.533 24.730 47 1930 7.071 53.708 5.225 34.891 65 1931 5.498 43 597 4.168 30.252 70 1932 5.813 47.178 4.553 33547 72 1933 7.419 61.497 5.387 39.539 64 1934 7.876 64.892 5.892 41.893 65 1935 8.637 69.557 6.796 47.910 69 1936 8.325 65.394 6.649 45.878 70 1937 9.149 70.935 7.139 47.756 67 1938 11.250 89.000 — — ? Mamy w tej tabelce cztery okresy: Rok 1926 i 1927 — próba, czy amery­kański pomysł się przyjmie. Rok 1928 29 30 — próba się udała. Na­stąpił gwałtowny rozwój przede wszystkim ilości zespołów. Robiono duże wysiłki, żeby opanować i uporządkować pracę. Minister­stwo Rolnictwa dawało poważne zasiłki pie­niężne na PR. Dawano wysokie nagrody. Rok 1931 32 — kryzys, brak instrukto­rów, zwiększono wymagania przy przyjmowa­niu zespołów. Nagrody bardzo małe, najczę-ciej honorowe. Rok 1933 34 35 36 37 — wprowadzono trzy stopnie sprawności rolniczej, wymagania samokształcenia się w zimie, kursy przodow­ników, lustracje oświatowe, wycieczki, ulep­szenia w gospodarstwie, wchodzenie do kó­łek roln., kół gospodyń wiejskich, spółdziel­czości. (Jest to normalne prowadzenie pia­nowej pracy PR według ustalonych zasad i metod. Dąży się, żeby w każdym powiecie był specjalny instruktor PR). Rok 1938 — młodzież doceniła PR i wytrzymała stawiane ostre wymagania, przystępuje do rozszerzenia akcji. Jest to już teraz pewnego rodzaju ocho-nicza szkoła rolnicza. Na 241 powiatów — 190 posiada specjalnych instruktorów PR. Ciekawe jest zestawienie rozwoju PR we­dług organizacyj młodzieżowych. Warto jest zobaczyć swoją organizację na tle pracy innych. Mamy przecież ambicję być pierw­szymi.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”