Rozwój spółdzielczości wiejskiej

Rozwój spółdzielczości uzależniony jest od wartości naszego przygotowania do pra­cy w poszczególnych placówkach spółdziel­czych. Co my w tej dziedzinie robimy? Takie py­tanie postawił mi Kolega Redaktor naszego „Przysposobienia Rolniczego". Żeby na to py­tanie dobrze odpowiedzieć, postanowiłem po­rozumieć się z prezesem Koła, który akurat w Warszawie służbę wojskową odbywa. Ko­rzystając ze święta pojechałem do koszar 36 pułku piechoty i po długich wysiłkach udało mi się złapać Kolegę Józka. Wojsko mu do­brze służy. Chłop opalony — zdrowy. Wielce się ucieszył, że znajomy go odwiedził. Nie chcąc mu zabierać dużo czasu, bo to w woj­sku życie mają ułożone co do minuty i nie ma czasu na próżnowanie, od razu przystąpiłem do sprawy. Kolega Prezes zaczął opowiadanie od po­wstania zespołu przysposobienia spółdziel­czego. — „Zorganizowaliśmy zespół przysposo­bienia spółdzielczego po kursie przodowni­ków w 1935 r. na jesieni. Zgłosiło się 7 ko­legów. Zaczęło się od samokształcenia w dzia­le mleczarstwa spółdzielczego, bo taki dział wybraliśmy. Chociaż instruktor zapowiadał, że lepiej mleczarstwo tam przerabiać, gdzie już istnieje mleczarnia spółdzielcza, a u nas mleczarni nie było, wybraliśmy ten temat. Zdawaliśmy sobie bowiem sprawę, że zorga­nizowanie zbytu mleka w naszej wsi to naj­pilniejsza potrzeba — handlarz, który zbierał mleko we wsi, licho za nie płacił. Do nauki wzięli się koledzy z zapałem. Przerabialiśmy na zebraniach „Podręcznik Spółdzielczości", „Gospodarkę mleczną" — Bala i książeczkę Piątkowskiego „Jak ży­wić krowy". Zaprenumerowaliśmy pismo „Zjednocze­nie". Czytali je wszyscy po kolei. W drugim tygodniu naszej pracy urządzi­liśmy wycieczkę do spółdzielni mleczarskiej we wsi, odległej od nas o 8 kilometrów. Zo­baczyliśmy jak to wygląda odbiór mleka. Po­kazano nam badanie procentu tłuszczu w mle­ku. Kierownik mleczarni zapoznał nas z obli­czaniem wypłat za dostarczane mleko i z pro­wadzeniem rachunkowości w spółdzielni. Po­kazał nam jak bada się czystość mleka, pod­kreślając, że wiele jest do zrobienia w obo­rach, by zwiększyć czystość tego mleka. Wycieczka ta dostarczyła nam wiele ma­teriału do samokształcenia. Postanowiliśmy — my sami — doprowadzić do czystości swe o-bory. Zrobiliśmy „dzień bielenia obór". Wy­bieliliśmy swoje, ale ludzie we wsi też się za­interesowali naszą robotą. Dzisiaj już mało która obora we wsi jest nie bielona przynaj­mniej dwa razy do roku. Ale zespół nasz z pracy swej nie był za­dowolony. Powiada mi raz jeden kolega: „w Przysposobieniu Rolniczym to człowiek uczył się z broszur, z książek, ale i zaraz praktyko­wał to czego się nauczył, a tutaj to tyle tyl­ko że się czegoś nauczymy, ale co mamy zro­bić takiego, by to był jakiś nasz wyraźny do­robek". I oto powstał projekt. Zespół pracujący w spółdzielczości bierze na siebie obowiązek propagandy spółdzielczości mleczarskiej we wsi. Każdy z członków zespołu w pojedynkę przy byle okazji tłumaczył starszym — samo­dzielnym gospodarzom — o korzyściach ja­kie by mieli, gdyby we wsi była filia mleczarni spółdzielczej. Na miesięcznym zebraniu Kół­ka Rolniczego jeden z nas przygotował refe­rat o spółdzielczej mleczarni. Wykorzystał wszystkie wiadomości, jakie zdobył z książek i wycieczki. Wyliczył dokładnie jakie korzy­ści będzie miała wieś, gdy powstanie filia. Dyskusja była gorąca, cały zeespół do niej przygotował się, więc mieliśmy odpowiedź na każde pytanie rzucone przez niechętnych. Tak całą zimę wojowaliśmy na rzecz spół­dzielczości. Doczekaliśmy się wyników, bo oto dn. 3 maja 1936 roku wieś nasza obok święta narodowego miała swoje święto — otworzono filię mleczarni. Członków od razu przystąpiło 48 z blisko 700 litrami mleka. Dzisiaj nasza filia ma już z górą 150 człon­ków i obejmuje jeszcze dwie wsie sąsiednie. Ludziska są zadowoleni, bo dochód z mleka im wzrósł, a prócz tego przez mleczarnię sprowadzają sobie pasze treściwe. Zwięk­szyła się dbałość o krowy. No a i krowy dziś przez wdzięczność zwiększyły wydajność mleka. Powstanie mleczarni dało nam dużo wew­nętrznego zadowolenia, bcć czuliśmy, że nasz udział odegrał w tym dużą rolę. W czerwcu tegoż roku urządziliśmy „Dzień Spółdzielczości" — przystąpiło do tej pracy Kółko Rolnicze. Kierownik szkoły — nasz przyjaciel serdeczny, dopomógł nam w tej pracy. We wsi naszej zainteresowanie spółdziel­czością wzrosło. Na nasze zebrania poświęco­ne spółdzielczemu samokształceniu zaczęło przychodzić dużo członków Kółka Rolnicze­go, nie mówiąc o tym, że wszyscy członko­wie naszego Koła Młodzieży stale w nich bra­li udział. W następnym roku wzięliśmy za temat spółdzielczość spożywczą. Postanowiliśmy zorganizować we wsi i taką placówkę. W tym reku powstanie. Na pewno!. Wiemy, że nasza praca w spółdzielczym przysposobieniu jeszcze nie dała tego wszyst­kiego, czego byśmy pragnęli, ale najważniej­sze stało się — wieś spółdzielczością zainte­resowaliśmy. I to tak bardzo, że w związ­ku ze scalaniem gruntów naszej wsi w tym roku — Kółko Rolnicze zwróciło się do na­szego Koła Młodzieży, by ono zorganizowało dla całej wsi kurs, poświęcony budownictwu wiejskiemu. Wieś chce, by stawiając nowe bu­dynki, budować je lepiej, praktyczniej. Rzu­cono myśl zorganizowania spółdzielni budow­lanej we wsi, która by prowadziła własną ce­gielnię i betoniarnię. W tym roku do tej pra­cy się zabierzemy. Wierzę, że uda nam się, bo chęć do spółdziałania we wsi jest wielka. Nowopowstałe Koło Gospodyń bierze również w tych pracach udział. Gospodynie zorganizo­wały już zbiornicę jaj przy mleczarni. Niedłu­go, a w naszej wsi będzie tak jak w Handz­lówce. A zaczęło się od pracy spółdzielczej w naszym zespole. Od przeczytania i przedy­skutowania broszurki Reizera „Handzlówka — wzorowa wieś spółdzielcza" i referatu kolegi Michała W. „0 potrzebie współ­działania w naszej wsi", wygłoszonego na zebraniu Kółka Rolniczego. Pogadankę swą oparł on na pamiętniku Magrysia — ...,,bo to jest katechizm społeczny dla chłopa pol­skiego" — jak pamiętam, powiedział on na zakończenie". Tyle mi opowiedział Kolega Józek. Żało­wał, że nie ma przy sobie dokładniejszych da­nych z mleczarni, a ja żałowałem, że nie zdą­żyłem się wypytać jeszcze o inne prace w Ko­le Młodzieży, w Przysposobieniu Rolniczym. Ciekawiło mnie bardzo, jakie ma wyniki ze^ spół, który zabrał się do uprawy selekcyjnej ziemniaków rakoodpornych. Postanowiłem w najbliższej przyszłości odwiedzić Kolegę w wojsku i następną rozmowę znów powtórzyć w naszym

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”