Kim był Józef Piłsudcki

Kim Józef Piłsudski był za życia dla Pol­ski i kim jest obecnie, wie już o tym dziś ogólnie każde chyba polskie dziecko. Lepiej zaś wiedzą ci, co pamiętają czasy naszej nie­woli, wojnę światową i wszystkie lata po­wojenne. Ale oprócz tego — kto baczniej dzisiaj obserwuje bieg naszego życia publicznego, ten widzi, że postać Józefa Piłsudskiego w miarę upływu czasu cd chwili Jego zgonu coraz mocniej się uwyraźnia. Staje się co­raz większa i potężniejsza. Coraz częściej słyszy się określenie: Wielki Marszałek Polski Józef Piłsudski... Polska w okresie tysiącletnich swoich dziejów miała wielu sławnych i wielkich mę­żów: wybitnych kierowników państwa, zna­komitych wodzów,,, przewidujących polity­ków, znanych całemu światu uczonych i wielce utalentowanych artystów. Ale wielkość ich wszystkich przysłania jakby dzisiaj postać Józefa Piłsudskiego. „Ten największy na przestrzeni całej na­szej historii Człowiek" — powiedział o Mar­szałku Józefie Piłsudskim Prezydent Rzeczypospolifej w orędziu swoim z dnia 12 ma­ja 1935 rok. Może ktoś zapytać: dlaczego takie się utrwala przekonanie? w czym tkwi wiel­kość Józefa Piłsudskiego? Odpowiedź na, to znajdzie każdy w spu-ściźnie, jaką nam Marszałek zostawił po so­bie. A historia Jego całego życia tudzież hi­storia Ojczyzny naszej za ostatnie pięćdzie­sięciolecie będzie tej spuścizny oświetle­niem i wyjaśnieniem. Będzie zarazem po­twierdzeniem wielkości J. Piłsudskiego. Kto się z tą histerią zapozna i kto przy tym nie pożałuje trudu, aby z uwagą prze­czytać niedawno wydane dziesięć tomów pism Józefa Piłsudskiego, ten już sam sfor­mułuje sobie odpowiedź na wyżej postawio­ne pytanie. Ten stwierdzi, co następuje: Nie było przedtem w dziejach Polski dru­giego człowieka, który by tak samo całe swoje życie i wszystkie siły swoje poświęcił Ojczyźnie. Nie było przedtem w dziejach Polski in­nego człowieka, który by w podobnie trud­nych warunkach wziął na siebie ogromne brzemię walki o wolność; który by to brze­mię z taką wiarą przez tyle lat dźwigał i któ­ry by wbrew przewidywaniom innych do­szedł wreszcie do jasnej mety pełnego zwy­cięstwa. „Człowiek za­miast być dum­nym z opanowania tego, co może opa­nować, chce być dumnym z opano­wania żywiołu nie swego, żywiołu boskiego. Specjal­nie człowiek nie chce szanować największej potęgi swego żywiołu: pracy zbiorowej, chociaż ta właśnie największe cuda tworzy". „Człowiek jako­by ujarzmia ży­wioły. Żywioły nie jego ręką wytwo­rzonej dumny jest z tego. A jednak jest żywioł nie boski, lecz ludzki, i może dlatego człowiek tak mało go szanuje, żywio­łem tym jest pra­ca, praca ludzkich mózgów, praca ludzkich serc i praca ludzkich mięśni". Nie było przedtem nikogo, kto by tak sa­mo zespalał w sobie przymioty marzyciela i poety z przymiotami człowieka najcięższej pracy realnej, koronowanej wielkimi czyna­mi i sławnymi zwycięstwami. Nie było nikogo, kto by miał tyle w swoim działaniu przeszkód, tyle oporu i przeciw­ności i tylu najzacietszych wrogów wśród obcych i swoich. I nie było również nikogo, kto by jedno­cześnie miał tylu i tak sobie oddanych przy-laciół, zwolenników i gotowych na wszystko podkomendnych; kto by tyle serc urokiem swego ducha podbić sobie potrafił. Nie było dotąd człowieka, który by tak kojarzył w sobie zdolności wodza i pisarza, polityka i nauczyciela, żołnierza i filozofa. Albo kto by tak samo potrafił igrać w chwili wypoczynku i śmiać się beztrosko z dziećmi, a innym razem wygrywać bitwy na polu walki lub odnosić zwycięstwa przy stole dyplomacji międzynarodowej. Nikt tak, jak Józef Piłsudski, nie doce­niał moralnych wartości w człowieku i w Na­rodzie. Nikt tyle nie zwracał uwagi na ho­nor i godność w życiu, działaniu i walce... Słowem, byt niepodległy i wielkość Pol­ski Odrodzonej są jak najściślej związane z imieniem Józefa Piłsudskiego. Byt Pol­ski — wielkiej obszarem i mocnej duchem. Stąd Jego wielkość i stąd nieśmiertel­ność w historii naszej. Stąd też i nauka dla nas wszystkich: na drobnych swoich odcinkach pracy po­mnażać dobro osobiste i społeczne, ale w ta­ki tylko sposób, aby Rzeczypospolitej wol­ność utrwalić i coraz mocniejszą ją czynić. Budować dalej Polskę z taką samą gorli­wością i wiarą, jakiej przykład pozostawił wam Wielki Marszałek. I dbać o Jego godność. Pomnażać kulturę ducha swoim honornym zawsze postępowa­niem i pogłębianiem oświaty. To będzie najlepszym uczczeniem pamię­ci Józefa Piłsudskiego. Bgdźmy wierni wskazaniom Marszałek Józef Piłsudski w czasie wojny w 1920 roku mówił w Lublinie: „Polska ma przed sobą wielką pracę. Polska, ta wyśniona, wymarzona ma wszyst­kie zewnętrzne cechy, którymi my, wycho­wani w niewoli, cieszyć się możemy, — wielkie wojsko, wielkie triumfy, wielką zew­nętrzną siłę, wielką potęgę, którą i wrogo­wie i przyjaciele szanować i uznawać, cho­ciażby nie chcieli — muszą. Mamy Orła Białego, szumiącego nad gło­wami, mamy tysiące powodów, którymi ser­ca nasze cieszyć możemy. Lecz uderzmy się w piersi! Czy mamy dość wewnętrznej siły? Czy mamy dość tej potęgi duszy? Czy mamy dość tej potęgi materialnej, aby wytrzymać jeszcze te próby, które nas czekają? Przed Polską leży i stoi wielkie pytanie czy ma być państwem równorzędnym z wielkimi potę­gami świata, czy ma być państwem małym potrzebującym opieki możnych". A gdy się wojna z bolszewikami zwycięs­ko zakończyła pisał w rozkazie do żołnierzy Zwycięski Naczelny Wódz: „Zadanie nasze dobiega końca. Nie by­ło ono łatwem. Polska zniszczona przez woj­nę, nie z jej woli na ziemiach polskich pro­wadzoną, była biedną. Nieraz, żołnierze, łzy cisnęły mi się do oczu, gdym widział wśród szeregów wojsk, prowadzonych przeze mnie, wasze bose, pokaleczone stopy, które prze­mierzyły niezmierne dalekie przestrzenie ,,...gdy pomyślę, że tam gdzieś na Rossie u wrót cmentarzy mogiłka za mogiłką leżą, jedna przy dru­giej, jak żołnierze w szeregach, ci, co życie dali, by Komendanta serce pieścić, to mówię, że miłym tc być musi, i gdy serce swe grobem poję, serce swe tam, na Rossie kładę, by wódz spoczął z żołnierzami, co mo­gli tak pieścić dumnego wodza czoło, co mogli tak życie dawać jedynie dla prezentu". racje żołnierskie i żądać często, byście o jodzie i chłodzie szli do krwawego boju. Praca była ciężka, a że była rzetelna, za­świadczy o tym tysiące mogił i krzyżów żoł­nierskich, rozsianych po ziemiach dawnej Rzeczypospolitej od dalekiego Dniepru do rodzimej Wisły. Za pracę i wytrwałość, za ofiarę i krew, za odwagę i śmiałość dziękuję wam żołnie­rze w imieniu całego narodu i Ojczyzny na­szej". Odszedł Pierwszy Marszałek Józef Pił­sudski — ale pozostały Jego Wskazania, po­zostali Jego Żołnierze, Jego szkoła żołnier­ska, która dała Polsce typ Legionisty, Peo-wiaka, typ żołnierza polskiego. Przepięknie pisał Marszałek o wartości żołnierza polskiego: ,,...ja w twarzach wa­szych nie widziałem smutku, nie słyszałem jęku! Widziałem triumf i dumę, że są żołnie­rzami polskimi, że krew przelewają i tern swej służby żołnierskiej dowodzą. Pamiętam młodego chłopca, którego drasnęły w głowę trzy kule karabinu maszynowego. Szedł swo­bodnie, krwią zlany. Gdym go spytał: — Cóż to wam, chłopcze? — odpowiedział wesoło i dumnie: — A w głowę mnie trafiło, głowa moc­na, wytrzyma... Gdy komenda austriacka zwróciła się do mnie z prośbą abym moich żołnierzy na­przód prowadził dlatego, że nikt z regularnej armii naprzód już iść nie chce, byłem jedy­nym, który z kilku batalionami śmiało po­szedł szukać nowego kontaktu z nieprzyja­cielem. A za mną poszli moi dumni chłopcy, dumni, że tak wielką wartość żołnierską po­siedli, poszli ze śpiewem, pogardę rzucając austriackiemu otoczeniu... ...nigdy w Legionach nie brakowało ochotników do akcyj najryzykowniejszych; zawsze było ich za wielu i zawsze trzeba by-

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”