Rolnictwo
Samorząd a spółdzielczośc
Są dwa zagadnienia w zbiorowym naszym życiu o niezmiernie doniosłym znaczeniu: spółdzielczość i samorząd. Gdyby się rzetelnie i szeroko nimi zająć, wiele by można poprawić — zwłaszcza na wsi. Bo wiadomo, że czego nie może dokonać ten i ów drobny rolnik w pojedynkę, to się da zrobić wysiłkiem zbiorowym. Trzeba tylko wzbudzić w sobie ambicję, ducha zgodnego działania i dobrze pojmować swoje interesy. Dużo już o tym pisano nieraz. A w organizacjach młodzieży wiejskiej mocny duch i współdziałanie jest podstawą wszelkich prac. Samorząd jest organizacją przymusową. Wszyscy pełnoletni obywatele są członkami odpowiednich gromad i gmin. Mają możność i obowiązek przyczyniać się, by gospodarka samorządowa rozwijała się po linii dobrze pojętych interesów gromad, gmin i Państwa. Spółdzielnie zaś pracują na zasadzie dobrowolności. Ale również stawiają sobie za zadanie podnosić życie kulturalne i gospodarcze swych członków. Stąd dużo jest zbieżnych punktów między spółdzielczością i samorządem. I konieczne też jest między nimi współdziałanie. Pisze o tym w N-rze 13 „Poradnika Spółdzielni" A- Bogusławski: „Spółdzielczość — powiada — spotyka się z bardzo częstymi objawami życzliwości i poparcia przez samorząd. Wypływa to z istoty zadań i sposobu pracy samorządowej. Samorząd jest bowiem nie tylko organem administracji państwowej, wykonywującym przepisane przez ustawy czynności, ale jest przede wszystkim organem samozaradności miejscowych obywateli. Ustawy samorządowe powołują obywateli do decyzji i wykonywania zadań miejscowego znaczenia w zakresie kulturalnym, gospodarczym, zdrowotnym, opieki .społecznej, bezpieczeństwa itp. Powołani do władz samorządowych drogą, wyborów obywatele miejscowi mają obowiązek troszczyć się o podniesienie na jak najwyższy poziom obywateli w zakresie wymienionym przez ustawy". A dalej pisze autor: „Spółdzielczość tworzy dobrowolnie zrzeszoną gromadę ludzi, podejmujących wspólnym wysiłkiem zaspokojenie potrzeb swych członków. Zorganizowani spółdzielcy dla urzeczywistnienia swego celu dają nie tylko swe wysiłki, ale gromadzą także swoje fundusze w postaci udziałów i rezerw. Spółdzielczość więc powiększa fundusz, pracujący nad podniesieniem gospodarczym i kulturalnym ludności. Praca w spółdzielczości wyrabia wśród członków ducha solidarności i poświęcenia dla wspólnego dobra. W gromadnym działaniu wytwarza się poczucie siły, wyrabia się samozaradność i wytrwałość w wykonaniu zamierzeń. Te wychowawcze zadania spółdzielczości są bardzo bliskie poważnie pojętym i wykonywanym zadaniom samorządu. Przecież i dobrze przeprowadzony samorząd szczepi w ludności poczucie odpowiedzialności i poświęcenia dla wspólnego dobra. To też śmiało można powiedzieć, że dobry spółdzielca będzie z pewnością dobrym samorządowcem. I na odwrót". Od siebie dodamy, że wobec zbliżających się wyborów samorządowych trzeba by pamiętać na wsi o wyborze takich jednostek, które by dawały rękojmię dobrego poprowadzenia prac samorządowych. Takimi zaś będą przede wszystkim prawdziwi spółdzielcy. Prawdziwy spółdzielca bowiem jest przepojony piękną ideą, którą tak określono w N-rze 31 „Zjednoczeni a", tygodnika Związku Spółdzielni Rolniczych: „Spółdzielczość —' to może najstarsza idea ludzkości. Idea dobra i pokoju, zgodnego współdziałania człowieka z człowiekiem, gromady z gromadą. Idea ta żyła i wśród ludów Iranu, i wśród osiedli prasłowian, i w głębokiej treści nauki Chrystusa. I po dziś dzień tkwi ona w duszy człowieka, a zwłaszcza wśród mas chłopskich. Czasem się przejawia, a czasem się znajduje jakby w stanie drzemki". Człowiek, tę ideę szczerze wyznający, nie skrzywdzi drugiego, nie nadużyje zaufania gromady... O tym zaś, jak idea spółdzielcza przez młode zwłaszcza pokolenie na wsi dzisiaj się urzeczywistnia, czytamy w N-rze 24 „Społem" w artykule J. Dominki, który pisze: „Prawda, że spółdzielczość jest ruchem gospodarczym; prawda, że chłop polski jest biedny i w spółdzielczości szuka poprawy bytu. Ale nie mniej prawdą jest, że powstawaniu tak licznych wiejskich spółdzielni spożywców w Polsce towarzyszy wielki idealizm, wielka ofiarność tysięcy propagatorów,
“ Serwis poświęcony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam głęboką nadzieje, że zawarte tutaj rady, znajdą zastosowanie w rolnictwie teraźniejszym.”