Dojrzewanie zbóż

Zbliżają się żniwa. Rolnik nie rzadko bę­dąc bez chleba, raz po raz zachodzi w pole i patrzy czy przypadkiem nie czas już żąć. Rozumie przy tym doskonale, że w po­rę zebrane zboże jest dorodne, zdrowe i do­brze sypie. Często jednak, nie będąc pew­nym swego zdania, ogląda się na sąsiadów, czy nie zaczynają, chociaż ci mogą mieć zboża o odmianach dojrzewających wcześ­niej lub później. Bo przecież wiemy, że nie wszystkie odmiany np. żyta dojrzewają jed­nocześnie. Tymczasem oznaczenie czasu, w którym rośliny należy bez straty dla rolni­ka sprzątać, nie jest rzeczą trudną. W arty­kule tym właśnie staramy się zagadnienie to odpowiednio jasno przedstawić, czytajcie więc uważnie. Od czasu pojawienia się ziarna w kłosie do zebrania zboża w polu, rozróżniamy cztery okresy dojrzałości zbóż: 1) to okres dojrzałości mlecznej, 2) żółtej, 3) pełnej i 4) martwej. W okresie pierwszej dojrzałości, tj. mlecznej, pole jest jeszcze zie­lone. Dopiero liście dolne obumierają, a środkowe na stronie spodniej żółkną. Źdźbło na dole przyjmuje wygląd słomy. Kłoski mają. plewki żółto - zielone, ości są szare lub u niektórych odmian czerwonawe. Zielo­ne i pełne ziarna, wewnątrz wypełnione mleczkiem, mocno siedzą w plewkach. W tym czasie w ziarnach gromadzi się największa ilość składników pokarmowych, przeważnie skrobi i białka. Składniki te w tym okresie w postaci płynnej przechodzą do kłosa z górnych części źdźbła i liści. Skrobia, czyli mączka, której w ziarnie jest najwięcej, bo około 60 — 10%, powstaje w roślinie z cukrów. Cukry zaś wytwarzają chleb (z nowego zboża) się, jak już zapewne wiecie z broszur, w zielonych częściach rośliny, przeważnie w liściach. Z liści zaś roprowadzane są po ca­łym organizmie roślinnym. Dlatego też, żeby ziarno posiadało od­powiednią wartość pod w.ględem zawarto­ści składników pokarmowych oraz żeby miało odpowiedni wygląd, roślina musi być dobrze wyrośnięta i winna posiadać dużo li­ści. W tym okresie dojrzałości ziarno jesz­cze nie posiada dobrze wykształconego za­rodka, z którego następnie ma być nowa roślinka. Takie nasienie, z zebranego w o-kresie dojrzałości mlecznej zboża, zasiane po wyschnięciu wykiełkuje, ale w niewiel­kim zaledwie procencie. W okresie dojrzałości żółtej ziarno po­biera z liści i źdźbła resztki składników pokarmowych. Liście po spełnieniu swej ro­li obumierają, źdźbła żółkną, stają się błysz­czące, gibkie i łykowate. Na pochwach li­ściowych często występuje czerwone lub fioletowe zabarwienie, przeważnie od rdzy zbożowej. Plewy kłosków żółkną lub bru­natnieją, zależnie od gatunku i odmiany zboża. Ziarno staje się już twardsze i przyj­muje odcień żółtawy, względnie szaro-zielo-ny (żyto). Przy przełamaniu ziarna, mlecz­ka już nie widzimy. Zawartość ziarna jest gęsta, elastyczna jak guma. Powstaje to na skutek tego, że składniki takie jak skrobia, białko i tłuszcz rozpuszczone w solach ko­mórkowych, ze stanu płynnego przechodzą w stan stały, i wtedy w wodzie są już nie­rozpuszczalne. Zarodek w ziarnie jest już w tym czasie zupełnie wykształcony. Samo ziarno daje się łatwiej wyjąć z kłoska.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”