Idea Przysposobienia Rolniczego w Polsce

Tyle lat ma za sobą Przysposobienie Rolnicze (PR) w Polsce, bo już okrągło 12 lat próby życiowej, i tak się ta praca z roku na rok rozwija i pogłębia, tyle tysięcy młodzieży już obejmuje, że chyba o tym, czym jest PR, możnaby nie pisać i nie przypominać. A jednak... właśnie dlatego, że co rok nowe tysiące młodzieży wchodzi do PR, warto o nim mówić i trzeba. Gdyby wziąć porównanie dziecka i mło­dego ptaka, to podobnie jak ptak uczy się la­tać i stanąwszy na gnieździe pierwsze nieu­dolne ruchy skrzydłami wykonuje, a potem coraz pewniej bije nimi powietrze, aż wresz­cie dokona czynu bohaterskiego i porwie się na pierwszy lot — podobnie dzieciak pierw­sze kroki stawia i chodzić zaczyna, potem już sam w świat się wybiera i niebawem, jak ten ptak młody, sam sobie „pożywienie" szukać próbuje. I tak jest bodaj w całym świecie i z człowiekiem również, że się do tych obo­wiązków życia przyuczyć musi za młodu i ty­le w życiu zyska, na ile nie tylko zdobył wia­domości, ale nade wszystko umiejętność sa­modzielnego radzenia sobie. Są ludzie, któ­rym wszystko idzie jak po maśle, o niczym prawie myśleć i troskać się nie potrzebują. Niewielu jednak takich. Znakomita większość twardą szkołę życia przejść musi i w niej za­hartować się do nieustępliwej walki o byt i o swe prawa człowiecze. Młodzież wiejska od zarania swych.lat ciężko borykać się mu­si i zaprawiać do przyszłych obowiązków. Przygotowanie do życia jest niezbędne .dla każdego, zwłaszcza zaś dla tego, kto na samego siebie oglądać się musi i na własne liczyć siły. Zaczyna się ono już bardzo wcze­śnie, bo właściwie już całe dzieciństwo i mło­dość to jeden nieprzerwany kurs przeszkole­niowy. Jedni wykazują dużo ciekawości, ra-dziby o wszystkim prawie wiedzieć, pytają, szperają, próbują, majsterkują i doświadczają na własnej skórze. I choć nieraz zaboli bardzo dotkliwie, to jednak z nich właśnie wyrastają owi czołowi przodownicy społeczni, działacze i fachowcy w różnych dziedzinach pierwszo­rzędni. Inni zadawalają się tylko gotowym, co im zwykła kolej kształcenia się przy­nosi, nie wykazując ani szerszych zaintereso­wań, ani potrzeb. I z tych mogą wyro-nąć dobrzy ludzie i dzielni fachowcy, jednakże zwykle pozostaną w rzędzie szarych raczej pracowników. A życie dzisiaj rwie naprzód w coraz szybszym tempie, coraz większe wy­magania stawia każdemu, że już nie sposób poprzestać tylko na przyjęciu podawanych wskazań i recept gotowych, ale trzeba doło­żyć jak najwięcej samodzielnego wysiłku, aby ową wiedzę jak najlepiej przetrawić i za­prawić się za młodu do samodzielnego jej zdobywania i pogłębiania. Trzeba za młodu już zdobywać wiadomości i umiejętność ra­dzenia sobie w życiu. Drogi tego kształcenia się są bardzo róż­ne. Najczęściej zaczyna się to od szkoły po­wszechnej, potem idzie szkoła rolnicza, cza­sem szkoła średnia lub wyższa, bardzo czę­sto dokształcanie na kursach i wykładach specjalnych, praca w organizacjach społecz­nych i zwodowych, gdzie również człowiek bardzo wiele zdobyć może i wyrobić się. W szkołach najłatwiej, bo jest nauczyciel, który tłumaczy i wyjaśnia, ale i tu wysiłku własnego potrzeba, bo najlepszy nawet pro­fesor łopatą w głowę nie nałoży. Szkół jed­nak mamy jeszcze mało i nie wszystkich stać na te szkoły, zwłaszcza zawodowe, średnie i wyższe. Trzeba więc po szkole powszech­nej bardzo często korzystać z kursów, które w krótkim czasie mają najważniejsze rze­czy przerobić ze słuchaczami i z tego też względu jeszcze większego wysiłku od ucz­nia wymagają. I wreszcie pozostaje najtrud­niejsza może forma kształcenia się, dostępna dla każdego — to samokształcenie, gdzie już tylko własnym wysiłkiem, korzystając z po­mocy książek i pism, człowiek wiedzę zdoby­wa, uczy się myśleć samodzielnie i samodziel­nie pracować nad sobą. Jednym z takich sposobów samokształce­nia w dziedzinie rolniczej i życia wiejskiego jest Przysposobienie Rolnicze. �ączy ono w sobie pracę samokształceniową z książki, z doświadczeniem praktycznym na własnym poletku, z własnym inwentarzem. Specjalnie opracowane książeczki peerowe o różnych sprawach, jak np. „Uprawa ziemniaków", „Budowa i życie zwierzęcia", Ustroi rolny Polski", „Jak roślina gospodaruje w glebie", „Wychów cieląt", „Poznaj swoje gospodar­stwo" i wiele, wiele innych w sposób prosty, jasny, dla każdego zrozumiały, omawiają ca­ły szereg ciekawych spraw, związanych z ży­ciem Tośliny i zwierzęcia, uczą poznawać własne gospodarstwo i jego potrzeby, uczą patrzeć szerzej na to życie wiejskie i głębiej w nie wnikać. Zadanie praktyczne, dopełnia­jące tę pracę samokształceniową, daje moż­ność samodzielnego stwierdzenia słuszności rad i wskazówek w książce zawartych, daje możność doświadczenia na małym poletku, małym kosztem i z małym ryzykiem. Praca własna w zadaniu tym dobrowolnie podejmo* wana bardziej pociąga i przywiązuje, budzi żywe zainteresowanie i zamiłowanie, uczy patrzeć i obserwować. Ślady też ta praca głę­bokie pozostawia i na całe życie w umyśle się utrwala. A że przy tym prowadzona jest w grupie młodzieży zwanej zespołem, na które­go czele stoi przez zespół wybrany przodow­nik, że krzewi zasady raczej współdziałania nia niż współzawodnictwa, że pobudza i za­chęca do dobrego, stąd wielkie wartości po­siada pod względem wychowawczym. Wyra­bia i przygotowuje do życia i pracy w gro­madzie. Dzisiaj jest to już pewna nauka uporząd­kowana, planowa. A jednak PR to nie szko­ła. Szkoły nie chce i nie może zastąpić. Szko­ła daje naukę systematyczną, obejmującą ca­łokształt spraw gospodarskich; w PR pozna­jemy drogą samouctwa tylko odcinki tej wie­dzy fachowej, zdobywamy umiejętności tyl­ko w zagadnieniu, które zostało wybrane ja­ko temat pracy zespołu. Słusznie też mówi się o Przysposobieniu Rolniczym jako o przed szkolu fachowym dla młodzieży wiejskiej, które pobudzać ma pożądanie wiedzy zawo­dowej. PR obejmuje dzisiaj tak zwane .3 stopnie sprawności rolniczej, z których pierwszy obejmuje zagadnienia uprawowe najłatwiej­sze (uprawa ziemniaków, buraków, kapusty itp.), drugi — zasadniczo hodowlane i upra­wowe trudniejsze (np. ogródki warzywne), trzeci — kombinowane uprawowe i hodowla­ne, bądź dwa zadania trudniejsze. Prócz za­dania głównego obowiązują jeszcze PR-owca pewne prace dodatkowe, jak utrzymanie ku­py kompostowej, starania o porządek i czy­stość w obejściu gospodarskim itp. Rezulta­ty tych prac są bardzo ciekawe i pouczające. Młodzież rzeczywiście przeszkala się w swym zawodzie. PR-owcy naprawdę zdobywają umiejętniość uprawy ziemniaków czy bura­ków, naprawdę stają się zamiłowanymi i do­brymi hodowcami cieląt, prosiąt, kur. Wyni­ki osiągają nieraz znacznie lepsze niż ich ro­dzice lub sąsiedzi. Cielę pod okiem PR-owca wyrasta do wagi 300 — 350 kg, kiedy daw­nym „domowym" sposobem chowane ledwie do 100 kg dociągnie. PR dobrze przeprowa­dzone oddziaływa w sposób bardzo skutecz­ny na gospodarstwo i otoczenie i zachęca do postępu. Młodzież PR-owa na ogół wyraźnie wybija się spośród otoczenia; daje naj­lepszy materiał uczniowski w szkołach rolni­czych, w organizacjach młodzieży; stanowi dobry zaczyn i na terenie kółek rolniczych i kół gospodyń wiejskich.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”