Udział Komunalnych Kas Oszczędności w dorobku 20-lecia Polski Niepodległej

Dzień 31 października, uroczyście obchodzo­ny od lat 14 na całym świecie jako „Dzień Oszczędności", nabiera w Polsce w tym roku specjalnego znaczenia. W listopadzie bowiem będziemy obchodzić wielkie święto 20-lecia nie­podległości Polski. Gdy w dniu 11 listopada 1918 r. zaświeciło nam słońce wolności, stanęliśmy wobec ogrom­nego zadania — odbudowy nowej potężnej Pol­ski. Zadanie to zdawało się przerastać nasze si­ły i możliwości. Z jednej strony musieliśmy jeszcze przez parę lat z bronią w ręku wywal­czać i utrwalać granice państwa, a z drugiej nie tylko tworzyć od początku wszystkie urządze­nia państwowe, a więc administrację, samorząd, sądownictwo, szkolnictwo itd., ale trzeba było odbudować jak najprędzej kraj zniszczony woj­ną i gospodarką okupantów, złączyć w jedną całość gospodarczą rozdzielone przez 150 lat niewoli dzielnice kraju i wreszcie podźwignąć Polskę wzwyż w każdej dziedzinie. Przez te lat 20 dokonaliśmy pracy ogromnej. Wszak same straty wojenne poniesione wsku­tek zniszczeń i rabunków obliczono na 16 Y*. miliarda złotych. A mimo to nie tylko naprawi­liśmy zniszczenia i stworzyliśmy wszystkie urządzenia państwowe, samorządowe i społecz­ne, ale na piaskach nadmorskich zbudowaliś­my Gdynię, dumę każdego Polaka, a dziś bu­dujemy w najbardziej może zaniedbanej połaci kraju Centralny Okręg Przemysłowy. W ciągu 20 lat zmieniło się do niepoznania oblicze ca­łego kraju. W tym wielkim dziele odbudowy niezmier­nie ważną rolę odegrała oszczędność. Wszak bez własnych kapitałów praca nad odbudową by­łaby niemożliwa, albo też zadłużając się nad­miernie za granicą popadlibyśmy w niewolę gospodarczą u innych, bogatszych narodów. Ka­pitały te musieliśmy stworzyć własną pracą i oszczędnością. Obok oszczędności obracanych bezpośrednio przez rolników, przemysłowców czy kupców na powiększenie i ulepszenie włas­nych warsztatów pracy, powoli poczęły gro­madzić się coraz większe kapitały w instytucjach oszczędnościowych, powstające z drobnych gro­szy i złotówek wielkich rzesz ciułaczy. Wystarczy dla przykładu nadmienić, że su­ma wkładów oszczędnościowych złożonych we wszystkich instytucjach pieniężnych, która w 1924 r. (po inflacji pieniądza) wynosiła za­ledwie kilkadziesiąt milionów, obecnie wynosi prawie 4 miliardy złotych. Specjalnie pożyteczną rolę w tej odbudowie i rozwoju naszej gospodarki odgrywają komu­nalne kasy oszczędności. Jak wiadomo, są to zakłady, które zapewniają zwłaszcza ludności wiejskiej i małomiasteczkowej nie tylko dogod­ne, korzystne i bezpieczne składanie oszczędno­ści, ale i uzyskanie pożyczki w razie potrzeby na dogodnych warunkach. Kasy komunalne przyjmują wkłady pie­niężne (już od jednego złotego), płacą wzamian procenty. Za okazaniem książeczki można w każdej chwili otrzymać w kasie swe oszczędno­ści w części lub w całości. Za pieniądze złożo­ne w kasach komunalnych ręczy całym mająt­kiem i dochodami samorząd powiatowy lub miejski, który kasę założył. Nad gospodarką kas czuwają związki rewizyjne, które co roku ba­dają szczegółowo rachunki i działalność kasy. Rzecz oczywista, że komunalne kasy oszczęd­ności nie ograniczają się do zbierania i prze­chowywania pieniędzy. Te małe kwoty, które w rękach każdego z osobna oszczędzającego nie wystarczyłyby jeszcze na kupno inwentarza, narzędzi, towarów czy surowców, w kasach oszczędności gromadzą się w tysiące i miliony, z których kasa może udzielać potrzebującym pożyczek na pewien procent. Z dochodu od po­życzek kasa płaci wkładcom procenty i pokry­wa własne koszty handlowe. W ten sposób pieniądze, które by leżały w domu bezużytecznie, dzięki komunalnym ka­som oszczędności przynoszą wkładcom korzyść w postaci oprocentowania, zapewniają im bez­pieczne przechowanie oszczędności oraz pierw­szeństwo w otrzymaniu z kasy pożyczki. Nic dziwnego, że dzięki takim udogodnie­niom i korzyściom, jakie KKO przynoszą lud­ności, a nadto dzięki dobrej i mądrej gospo­darce kasy te zdobyły sobie całkowite zaufa­nie społeczeństwa. Liczba ich wzrosła do 353, a więc z oddziałami i zbiornicami do 450 placó­wek, które obejmują całą Polskę. O ich szybkim rozwoju świadczą następujące cyfry: gdy w ro­ku 1926 było 216 kas komunalnych, w których zebrane wkłady oszczędnościowe wynosiły 76 milionów złotych, to w 1930 roku suma wkła­dów wynosiła już 491 milionów, w 1935 roku 617 milionów, a w połowie 1938 roku 729 mi­lionów złotych. Liczby te dowodzą, że w ogólnym dorobku 20-lecia Polski Niepodległej dorobek komunal­nych kas oszczędności przedstawia się pomyśl­nie.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”