Wybory do Rad Powiatowych

O wyborach do rad gromadzkich pisałem w N-rze 25 naszego pisma, zaś o wybo­rach do rad gminnych w N-rze 26. Z kolei więc omówimy sobie wybory do rad powia­towych. Radnych powiatowych wybierają w głoso­waniu tajnym kolegia (rady) wyborcze. W skład kolegium wyborczego dla wyborów rad­nych powiatowych w gminach wiejskich wcho­dzą radni i członkowie zarządu (wójt, pod-wójci i ławnicy). W gminach miejskich radni miejscy i członkowie zarządu miasta (bur­mistrz, wiceburmistrz i ławnicy). Każda gmi­na wiejska bez ^względu na liczbę mieszkań­ców wybiera po dwóch radnych powiatowych. Miasta wybierają różną ilość radnych powia­towych, w zależności od liczby mieszkańców. Miasta liczące do 10 tysięcy mieszkańców wybierają po dwóch radnych powiatowych, od 10 tysięcy do 15 tysięcy mieszkańców po trzech; od 15 tysięcy do 20 tysięcy mieszkań­ców po czterech, a miasta powyżej 20 tysięcy mieszkańców — pięciu radnych. Miasta po­wyżej 25 tysięcy mieszkańców wydzielone są z powiatów i radnych powiatowych nie wybie­rają. Wybranym na radnego może być każdy, kto mieszka na obszarze powiatowego związ­ku samorządowego i w przede dniu zarządze­nia wyborów odpowiada warunkom wybieral­ności na radnego gminnego lub radnego miej­skiego, to znaczy ma ukończone, licząc wstecz od zarządzenia wyborów, 30 lat. Ponadto, ja­ko nowy warunek postawiony kandydatom na radnych powiatowych, jest konieczność wła­dania językiem polskim w słowie i w piśmie. Wybory radnych powiatowych mogą obej­mować jedną gminę lub jedno miasto, albo mogą być gminy połączone razem po dwie lub więcej dla dokonania wyborów. �ączenia gmin lub miast dokonywa wojewoda. Nie mo­że on tylko dzielić wyborców z jednej gminy i przyłączać ich do różnych kolegiów wybor­czych. Wybory radnych powiatowych zarządza wojewoda, który ustala dzień wyborów i dzień głosowania. Wykonywując zarządzenie woje­wody, starosta powiatowy zawiadamia prze­łożonego lub przełożonych gmin, co najmniej na 14 dni przed terminem zebrania wyborcze­go, o liczbie radnych, których dane kolegium wyborcze ma wybrać, a także o miejscu, dniu i godzinie zebrania wyborczego. Treść tego zawiadomienia wójci lub burmistrze miast winni pośmiennie podać do wiadomości wszy­stkim wyborcom (radnym gminnym i człon­kom zarządu gmin) co najmniej na 7 dni przed terminem zebrania wyborczego. Odbiór zawiadomienia winien być potwierdzony przez wyborcę. Do przeprowadzenia wyborów na radnych powiatowych powołuje się komisje wyborcze. Komisja ta składa się z przewodniczącego i dwóch członków. Jeżeli wyborów dokonuje się w jednej gminie, przewodniczącym komi­sji wyborczej dla tego kolegium wyborczego jest przełożony gminy (wójt, a w miastach burmistrz). Gdy jednak dla dokonania wybo­rów radnych powiatowych gminy zostaną po­łączone, wtedy przewodniczącego powołuje wojewoda spośród przełożonych gmin wcho­dzących do danego okręgu wyborczego. Dwóch członków komisji wyborczej wybiera samo kolegium wyborcze. Jeżeli przewodniczący lub którykolwiek z członków komisji zostanie ztgłoszony na kandydata do rady powiatowej i wyrazi na to swoją zgodę, nie może sprawo­wać funkcji przewodniczącego lub członka komisji wyborczej. Dla ważności wyborów niezbędna jest obecność więcej niż połowy ustawowej liczby danego kolegium wyborczego. Skoro przewod­niczący komisji wyborczej stwierdzi obecność niezbędnej liczby członków kolegium wybor­czego, zarządzi czynności wyborcze, poczyna­jąc od zgłoszenia kandydatów lub list kan­dydatów. Jeżeli wyborów dokonuje się w gminie wiej­skiej lub w mieście wybierającym dwóch rad­nych powiatowych, nastąpią zgłoszenia kan­dydatów. W okręgach liczących dwie lub kil­ka gmin, albo w miastach wybierających trzech i więcej radnych, będą zgłoszone listy kandydatów. Wzywając zebranych do zgłoszenia czy to list kandydatów, czy zgłoszeń kandydatów, przewodniczący komisji winien wyznaczyć na ten cel co najmniej jedną godzinę czasu. Tak zgłoszenie kandydatów, jak i lista kandydatów zawierać powinna tyle nazwisk, ile mandatów jest do obsadzenia. Lista zgło­szona dla wybrania trzech lub więcej radnych winna być podpisana przez % część ustawo­wej liczby członków kolegium wyborczego, a gdy wybory dokonywują się w połączonym kolegium obejmującym dwie lub więcej gmin, lista winna być podpisana co najmniej przez fyg część ustawowej liczby członków kolegium wyborczego. W oddzielnych gminach lub mia­stach wybierających dwóch radnych, podpi­sać zgłoszenie winno co najmniej y(- część ustawowej liczby członków kolegium wybor­czego. Jeden wyborca może podpisać tylko jedno zgłoszenie. W razie podpisania dwóch lub więcej zgłoszeń, wszystkie jego podpisy będą unieważnione. Zgłoszenie kandydatów, jak również lista kandydatów powinny zawierać imię i nazwi­sko, imiona rodziców, wiek i miejsce zamiesz­kania kandydata. Każdy kandydat powinien oświadczyć, iż zgadza się na zgłoszenie jego kandydatury i że posiada prawo wybieralno­ści. Uczynić to może za pomocą piśmiennej deklaracji, opatrzonej datą i własnoręcznym podpisem, którą dołącza się do zgłoszenia, bądź przez oświadczenie ustne do protokółu komisji wyborczej. Podobnie jak w wyborach rad gromadz­kich i gminnych, zgłaszający kandydatów mo­gą wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika upoważnionego do porozumiewania się z ko­misją wyborczą. Gdy pełnomocnik taki nie będzie wyznaczony, za pełnomocnika uważa się wtedy wyborcę podpisanego na pierwszym miejscu. Otrzymawszy zgłoszenia kandydatów lub listy kandydatów, komisja bada czy odpowia­dają one obowiązującym przepisom. Przewod­niczący może wezwać wyborcę, który podpi­sał zgłoszenie lub listę kandydatów, i zbadać własnoręczność jego podpisu. Może on uznać za nieważny podpis tego, który nie stawił się na wezwanie. Przewodniczący komisji wy­borczej może wezwać kandydata bezpośred­nio lub za pośrednictwem pełnomocnika dla zbadania czy włada on językiem polskim w słowie i piśmie, wyznaczając mu na stawienie się odpowiedni termin. Gdy kandydat nie sta­wi się w wyznaczonym dniu, komisja może go skreślić. Takie zbadanie kandydata może być dokonane w przypadku uzasadnionej wątpli­wości. Wystarczającym dowodem, że kandy­dat włada językiem polskim w słowie i piś­mie, jest stwierdzenie, że uczęszczał on co najmniej przez trzy lata do szkoły powszech­nej, bądź innej równorzędnej lub wyższej, je­żeli w tych szkołach język polski był wykła­dowym, albo nauka języka polskiego była obowiązkowa. W braku takiego dowodu spraw­dzianem władania językiem polskim w sło­wie i piśmie będzie napisanie w obecności przewodniczącego komisji wyborczej paru zdań po polsku, przy czym ani charakter pis­ma, ani błędy gramatyczne czy ortograficzne nie mogą wpływać na ocenę umiejętności wła­dania językiem polskim.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”