Polska C - CiÄ…g dalszy

Siedem powiatów Centralnego Okręgu Prze­mysłowego, mianowicie: opoczyński, ra­domski, kozienicki, opatowski, iłżecki, kie­lecki i jędrzejowski — otrzymały nazwę Okręgu Tworzyw Podstawowych. Powiaty te posiadają złoża surowców kopalnianych, przede wszystkim wysoko-procentową rudę żelazną. Dotychczas wydajemy 39 milionów zło­tych rocznie na przywożone z zagranicy rudy żelazne i stare żelazo, tzw. złom, potrzebny do wyrobu stali. Otóż gdy wykorzystamy odkryte ostatnio bogactwa naturalne Okrę­gu Tworzywr Podstawowych, na ten cel wy­damy tylko trzy miliony złotych, tzn. tylko za taką sumę będziemy musieli jeszcze sprowadzać z zagranicy surowiec. Ale zao­szczędzimy 36 milionów złotych rocznie i uniezależnimy się od obcych, co jest nie­zmiernie ważne ze względu na bezpieczeń­stwo państwa. Jednocześnie w Okręgu Two­rzyw Podstawowych C. O. P. znajdzie pracę około 5 i pół tysiąca robotników oraz 550 urzędników, pewna ilość techników i inży­nierów. Polska wyrabia obecnie 160 tysięcy ton stali rocznie. Nie jest to dużo w porównaniu z innymi krajami. Na każdego człowieka w Polsce wypada 40 kg wyprodukowanej co roku stali, podczas kiedy np. w Stanach Zjednoczonych wypada przeciętnie 500 kg, w Anglii i Niemczech 300, we Francji 200. 'Jak ważne są te cyfry dowodzi fakt, że w czasie wojny na jednego żołnierza wypada dziennie żywności % kg, a stali 3 kg. Dotychczas tylko 40% naszego zapotrze­bowania na surowiec pokrywały krajowe zasoby. Było to nie tylko niewygodne i nie­bezpieczne na wypadek wojny, ale i ogromnie podrażało koszty wyrabiania stali. Dzięki bogactwom naturalnym C. O. P. sprowadzać będziemy z zagranicy badzo niewiele su­rowca. Obniży to koszt tony stali, a poza tym rocznie da jeszcze 13 milionów 200 tysięcy złotych oszczędności, podczas gdy potrzebne sumy na rozbudowę kopalnictwa w Okręgu Tworzyw Podstawowych wyniosą wszyst­kiego 15 milionów złotych. Pokłady rudy żelaznej na terenie C. O. P. odkryto niedawno. Prace badawcze prowa­dzone są bez przerwy, nie tylko przez fa-chowców-geologów, ale pomaga im w tym i miejscowa ludność. Kto tylko znajdzie na swoich gruntach rudę żelazną i prześle jej próbkę do „Wspólnoty Interesów", otrzymu­je za to 5 złotych. Jeżeli próbka okaże się wysoko-procentową i na miejsce zjedzie od­powiednia komisja, wówczas właściciel grun­tu otrzymuje 50 złotych. A gdy okaże się, że na jego gruntach opłaci się wydobywanie ru­dy, otrzymuje wówczas 1.000 złotych premii. Pierwszą taką premię otrzymał gospodarz Boruń ze wsi Gogołów. Dzięki przyznawa­niu nagród odkrywane są wciąż nowe pola bogate w kopaliny. Odkrycie bogatych pokładów rudy żelaz­nej na terenie C. O. P. umożliwiło budowanie tu wielkich zakładów hutniczych. Między Sandomierzem, Rozwadowem a Niskiem, koło niewielkiej wsi Pławie na 600 ha terenu powstają Zakłady Południowe, które będą produkowały stal. Zakłady te zaczęto budo­wać dopiero w marcu ub. roku, a już obecnie zabudowane jest 80 tysięcy metr. kw. terenu milionem metrów sześć, materiału, w czym 10 tys. ton żelaza. Powstaje tam szereg bu­dynków, olbrzymich hal, z których najwięk­sza zajmuje przestrzeń 3 ha. Obok „mniej­sza" hala nakrywa swoim oszklonym dachem „tylko" 2 ha. Przy budowie Stalowej Woli. taką bowiem nazwę noszą Zakłady Połud­niowe, pracuje 2.500 robotników. Zakłady te budowane są nakładem prywatnych kapi­tałów, przez zjednoczone w tym celu „Za­kłady Przemysłowe: „Zgoda", „Zieleniew­ski", „Ostrowiec" i „Jenike". Stalowa Wola po uruchomieniu zatrudni na razie 4 tysiące robotników, a w przyszłości pracować tam będzie do 12 tysięcy! Stal wyprodukowana w Stalowej Woli stanie się podstawą materiałową dla fabryk, które powstają w Rzeszowie. Będzie ona tam przerabiana na silniki dla samolotów, budo­wanych przez Państwowe Zakłady Lotnicze 1 na obrabiarki w budującei się fabryce Ce­gielskiego. Zakłady te, które zatrudnią 2 tysiące robotników, zostały w ciągu 4-ch miesięcy wzniesione pod dach; ruszą one w tym roku. Fabryka Cegielskiego jest już uru­chomiona. Pracuje w niej 590 robotn. na stu różnych maszynach, zaś po całkowitym uru­chomieniu fabryki ruszy dalszych 200 ma­szyn, które zatrudnią jeszcze 1.000 robotni­ków, 150 inżynierów, techników i urzędników. Te trzysta maszyn będą produkowały ma­szyny - obrabiarki dla całej Polski. Dotych­czas sprowadzaliśmy je z zagranicy kosztem 30 milionów rocznie. Dzięki nowej fabryce nie będziemy potrzebowali wywozić tej sumy pieniędzy zagranicę. Fabryka Cegiel­skiego buduje się za pieniądze, jakie Niemcy spłacają Polsce z tytułu długu za przewóz towarów kolejami przez terytorium Polski-Winni nam są 70 milionów. O tym, że ruda żelazna, z której produ­kuje się stal, jest niezbędna dla przemysłu, wie każdy. Ale któż z nas przypuszczał, że kartofle, te zwyczajne kartofle pozwolą nam zaoszczędzić 15 milionów złotych rocznie, które dotychczas płaciliśmy obcym za kau­czuk, a przecież bez kauczuku dziś obyć się nie można, boć przecież potrzebne opony samochodowe, gumy do rowerów... Ale co wspólnego mają kartofle z gumą? Przecież kauczuk to sok roślinny, żywica drzew kau­czukowych, które rosną tylko w gorącym klimacie, a z kartofli można najwyżej pędzić spirytus. Otóż to! Właśnie o ten spirytus chodzi. Jest on podstawowym produktem przy wyrobie tzw. kauczuku syntetycznego, czyli sztucznego kauczuku. Nie tylko Polska znajduje się w tym nie­wygodnym położeniu, że nie może u siebie hodować drzew kauczukowych. Taką samą niedogodność mają i nasi sąsiedzi: Rosja So­wiecka i Niemcy. Otóż oba te państwa pro dukują obecnie kauczuk syntetyczny, który w niczym nie ustępuje kauczukowi natural­nemu. W Polsce od kilku lat w Państwowym Instytucie Chemicznym prowadzone są prace badawcze, które pozwoliły obmyśleć własny sposób wytwarzania sztucznego kauczuku. W Dębicy buduje się fabrykę, która wyra­biać będzie polski kauczuk syntetyczny- Na kilku ha fabrycznego terenu wytwarzać bę­dziemy takie ilości kauczuku, jakie można otrzymać z plantacji wielu tysięcy ha. Pra­cować w tej fabryce będzie (już w roku bie­żącym) przeszło pięciuset robotników. Oprócz fabryki sztucznego kauczuku pra­cuje jeszcze w Dębicy wielka bekoniarnia, która zatrudnia 300 pracowników. Rząd wło­żył w nią pół miliona złotych. Przerabia ona 50 tysięcy sztuk trzody i 15 tysięcy cieląt. Bekony wywozimy już do 45 krajów. Udało się nam dojść do tego, że tylko Vr> naszego wywozu stanowią sztuki żywe — reszta to półfabrykaty i konserwy, za które osiągamy zagranicą coraz lepsze ceny. Ale przecież konserwy mięsne to tylko dodatkowe zadanie naszego C. O. P., który w razie niebezpieczeństwa musi armię wy­żywić i uzbroić. A do uzbrojenia armii nie­zbędna jest również i bawełna strzelnicza. Bawełna, tak jak i kauczuk, nie rośnie, tj. nie udaje się w naszym klimacie, musimy więc ją sprowadzać — rocznie za 50 milionów. Otóż w Niedomicach pod Żabnem nad Du­najcem mamy fabrykę celulozy. Doskonale zastępuje ona bawełnę. Celuloza jest nie tylko idealnym surowcem zastępczym przy fabrykacji prochu zamiast bawełny strzelni­czej, ale służy również do wyrobu papieru oraz jest sztucznym włóknem dla przemysłu materiałowego. Nasze wyroby bawełniane i wełniane będą zawierać 25% sztucznego włókna. Celulozę wyrabia się z drzewa. Sto tysięcy metrów sześciennych drzewa świer­kowego zamiast za bezcen zagranicę, kiero­wane jest do fabryki celulozy w Niedomi­cach, gdzie przerabia je 300 robotników. Fa­bryka ruszyła w listopadzie 1937 r., a bu­dowę jej rozpoczęto w lipcu 1935 r. z fundu­szów Państwowej Wvtwórni Prochu w Pion­kach. Koszt budowy wyniósł 11 mil. złotych. Tylko jedna wielka fabryka znajdująca się na terenie obecnego C.O.P. nie powstała w ostatnich miesiącach, ale istnieje tam od dziesięciu lat, to genialne dzieło naszego Prezydenta — Fabryka Związków Azotowych (nawozów sztucznych) w Mościcach. Wszystkie istniejące już fabryki na tere­nie C. O. P., jak i te które dopiero powstaną, nie są budowane przypadkowo w rozmaitych okolicach Okręgu. Będą one zgrupowane na przestrzeni tzw. Rejonu Przetwórczego, który obejmuje powiaty: pińczowski, stopnicki, sandomierski, janowski, jarosławski, prze­worski, łańcucki, niżański, tarnobrzeski, kol-buszowski, rzeszowski, ropczycki, mielecki, dąbrowski, tarnowski i brzeski. Obecnie największy wysiłek prac inwestycyjnych, tj. użycie pieniędzy położony jest właśnie na ten Rejon Przetwórczy.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”